Tijdens het Ancien Régime waren er op het gebied van de latere gemeente Jutphaas 5 gerechten:
Utrecht
- Het Nedereinde van Jutphaas (1).
- Het Overeinde van Jutphaas (2)
- Rijnhuizen (3)
- Het Gein (4)
- Oost-Raven (= Hoog- en Laag-Raven) (5), en West-Raven.
De kern van de latere gemeente werd gevormd door de heerlijkheden het Nedereind en het Overeind van Jutphaas. Hiervan was het Nedereind qua oppervlakte en inwonertal veruit het belangrijkste. Het dorp Jutphaas lag in het Nedereind: enkele tientallen huizen langs de Vaartse Rijn, waarlangs tevens de weg naar Utrecht liep, en een aantal huizen gegroepeerd rond het Kerkveld, met zoals uit de naam blijkt de kerk, enkele honderden meters ten westen van de Vaartse Rijn aan de Nedereindse weg.

In 1608 komt de heerlijkheid het Overeinde door koop in handen van een telg van het geslacht de Malapert. Verkoopster was Wilhelmina van Riebeeck, nicht en erfgename van Johanna van Rijn (ovl. 1607). Bij deze transactie werd Rijnhuizen van het Overeinde afgezonderd, om sindsdien een zelfstandig gerecht te vormen *  . In 1622 verwierven de Malaperts ook de heerlijkheid het Nedereinde van Jutphaas *  .Sinds die datum waren beide heerlijkheden in één hand verenigd, m.u.v. 1688-1691. Formeel gezien waren ze echter geen eenheid, omdat ze door verschillende instanties in leen werden gehouden. Het Overeinde door het Huis van Loenersloot *  , en het Nedereinde door de Staten van Utrecht *  . Beide heerlijkheden hadden eigen schepenen, maar een gemeenschappelijke secretaris en schout *  . De ambachtsheer van Jutphaas stelde deze personen aan, maar ook nog b.v. de gerechtsbode, de schoolmeester/koster, de beurtschipper, en de turfvulster *  .

De schout oefende tevens het ambt van gadermeester uit *  Schout, secretaris, en de zgn. "kleine bedieningen" betaalden voor het uitoefenen van hun ambt zgn. recognitiegelden, ofwel jaarlijks, ofwel ineens te voldoen aan de ambachtsheer *  . De ambten van schout/gadermeester en secretaris waren in feite afgeleid van het ambachtsheerschap. In principe kon de ambachtsheer deze ambten ook zelf uitoefenen, hetgeen in sommige gerechten in de provincie ook gebeurde *  . Op 28 jan. 1686 stelden de Staten van Utrecht een Generale Ordonnantie vast *  m.b.t. heffing en invordering van belastingen, waarbij ook taak, werkwijze en diverse emolumenten hierbij van schout, gadermeester en secretaris uitvoerig worden geregeld. Deze ordonnantie bleef geldig tot 1795, maar ten dele ook nog daarna. Voor 1795 waren de plattelandsgerechten niet vertegenwoordigd in de Staten van Utrecht. Zij werden geacht vertegenwoordigd te zijn door de Ridderschap. Van oudsher vielen de gerechten ( behalve Rijnhuizen) samen met het gebied van de gelijknamige polders. Behalve dat de belastingheffingen van beide eenheden vaak moeilijk te scheiden waren (binnenlandse lasten, dorps- of buurlasten), was de personele bezetting van gerechten en polders dikwijls identiek.