Archieven Het Utrechts Archief Het Utrechts Archief

Uw zoekacties: Gezelschappen en verenigingen van het Utrechtsch Studenten Corps

808 Gezelschappen en verenigingen van het Utrechtsch Studenten Corps

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Bij de inventarisatie van het archief van het Utrechtsch Studenten Corps bleek dat veel archivalia van Corpsgezelschappen en particuliere gezelschappen ontbraken. Om die reden is in de inventaris van het Corpsarchief, die in 1990 in druk is verschenen, naast de archieven van de diverse Senaten alleen het archief van de Studenten Sociëteit P.H.R.M. (een Corpsgezelschap) opgenomen. In de inventaris van het Corpsarchief zijn wel de reglementen, de jaarrekeningen en de begrotingen van de Corpsgezelschappen en particuliere gezelschappen terug te vinden. De Corpsgezelschappen waren namelijk verplicht jaarrekeningen en begrotingen ter goedkeuring aan de Senatus Veteranorum voor te leggen en hun reglementen in het Corpsarchief te deponeren. Van de archieven van de roeivereniging "Triton" (een Corpsgezelschap) en het theologisch gezelschap "Secor Dabar" (een particulier gezelschap) zijn in 1980/81 aparte inventarissen samengesteld (zie toegangen 60 en 61).
In de Corpswet van 1933 wordt alleen gesproken van Corpsgezelschappen. In de Corpswet van 1970 worden ook particuliere gezelschappen genoemd. Onder Corpsgezelschappen verstond men in 1933 als zodanig door het Corps erkende verenigingen, waarvan alleen Corpsleden stemgerechtigde leden waren. In 1970 moest tenminste een derde deel van de leden van een Corpsgezelschap lid van het Utrechtsch Studenten Corps zijn. Van een particulier gezelschap werd geëist, dat de leden uitsluitend leden van het Utrechtsch Studenten Corps waren. Verder moest een particulier gezelschap niet handelen in strijd met de Corpswet.
Het doel van een Corpsgezelschap is over het algemeen af te leiden uit de naam. Een uitzondering vormt "Panta Noeta", een Corpsgezelschap dat tot doel had om de algemene kennis te bevorderen door het doen houden van lezingen. Bij de particuliere gezelschappen daarentegen is uit de naam vaak het doel niet af te leiden. Daarom volgen hier enkele namen van gezelschappen met hun doelgroepen:
-"Utile Dulci", "Dicendo Dicere Discunt", "Bellamy" en "Hugo Grotius": geïnteresseerden in de letteren en uiterlijke welsprekendheid;
-"Secor Dabar" en "Elias Annes Borger": geïnteresseerden in de Hebreeuwse letteren en theologie;
-"Antonius Matthaeus": geïnteresseerden in de rechts-geleerdheid;
-"Beethoven": muziekliefhebbers;
-"P.O.A.": wandelaars.
Streekgezelschappen waren gezelligheidsverenigingen voor studenten die uit dezelfde provincie kwamen.
Een van de niet erkende verenigingen was de "Utrechtsche Studenten Afdeeling van het Willemsfonds"; het doel van deze vereniging was het bevorderen van de belangstelling voor de Vlaamse beweging.
De meeste archivalia van de Corpsgezelschappen en particuliere gezelschappen zijn samen met archivalia van het Utrechtsch Studenten Corps in 1974 en de daarop volgende jaren aan de Gemeentelijke Archiefdienst in bewaring gegeven. Deze archivalia werden aangevuld met materiaal uit de bibliotheek van de Gemeentelijke Archiefdienst. Er werd in 1990 een voorlopige inventaris vervaardigd, omdat nog aanvullingen verwacht werden. Inderdaad werd in 1991 een aanvulling op het archiefmateriaal van het gezelschap Elias Annes Borger bij de Gemeentelijke Archiefdienst Utrecht in bewaring gegeven (omvang 0,80 m1). Daarna is nog twee jaar gewacht op eventuele nieuwe aanvullingen. In 1993 is besloten de voorlopige inventaris, compleet met de aanvulling op de archivalia van het gezelschap Elias Annes Borger, definitief te maken.
De stukken in de archieven van gezelschappen en verenigingen van het Utrechtsch Studenten Corps jonger dan 50 jaar zijn slechts te raadplegen na schriftelijke toestemming van het Utrechtsch Studenten Corps. De stukken van het Gezelschap Elias Annes Borger zijn geheel openbaar.
De totale omvang van de archieven bedraagt 1,30 m.
Utrecht, 1990/1993
A.B.R. du Croo de Vries
In 2019 is door F.G.M. Broeyer, in zijn hoedanigheid als bewaarder van het archief van het Gezelschap Elias Annes Borger, een aanvulling op voornoemd archief over de periode -2019 (omvang 0,12 m) in bewaring gegeven aan Het Utrechts Archief. In 2020 zijn deze stukken geïntegreerd in de inventaris. Als gevolg daarvan zijn stukken ingevoegd in de oorspronkelijke inv.nrs. 47, 48, 61 en 80 en werd inv.nrs. 37-a, 52-a, 76-a t/m 76-f, 77-a, 79-a t/m 79-d, 84-a en 84-b.
Utrecht, 2020
T.L.H. van de Sande
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1811-1988
Toegangstitel:
Inventaris van de archieven van gezelschappen en verenigingen van het Utrechtsch Studenten Corps (1808) 1811-1988 (2019)
Auteur:
A.B.R. du Croo de Vries
Datering toegang:
1990 / 1993
Datering bewerking:
2020
Openbaarheid:
De stukken in de archieven van gezelschappen en verenigingen van het Utrechtsch Studenten Corps jonger dan 50 jaar zijn slechts te raadplegen na schriftelijke toestemming van het Utrechtsch Studenten Corps. De stukken van het Gezelschap Elias Annes Borger zijn geheel openbaar.
Rechtstitel:
Opneming in beheer van een particulier, niet in eigendom verkregen
Omvang:
1,8 m zuurvrije dozen
Categorie: