Mijn Studiezaal (inloggen)
79
Provinciaal bestuur 1813-1920
Inleiding
Woord vooraf
Franse periode
Grondgebied van de provincie Utrecht
Organisatie
Provinciale staten
Gedeputeerde staten
Commissaris des konings
Griffie
79 Provinciaal bestuur 1813-1920
Inleiding
Griffie
laatste wijziging 23-12-2010
De provincie kan niet funktioneren zonder een ambtelijk apparaat: de griffie onder leiding van de griffier, die door de staten wordt benoemd. Op grond van artikel 43 van de Provinciewet van 1850 gaven de staten aan de griffier een instructie bij besluit van 21 november 1850. De taak van de griffier is tweeledig: hoofd van de provinciale griffie en provinciale staten, gedeputeerde staten en de commissaris van de koning behulpzaam te zijn bij de uitoefening van hun taak. Dit betekent o.a. dat hij in de vergaderingen van provinciale staten en gedeputeerde staten aanwezig moest zijn en dat de stukken die van provinciale staten en van gedeputeerde staten uitgaan door hem medeondertekend worden. Het oppertoezicht over de provinciale griffie werd door de commissaris uitgeoefend.
Alle provinciale ambtenaren worden benoemd, geschorst en ontslagen door gedeputeerde staten, waarvan de benoeming enz. niet bij of krachten de wet of bij provinciale verordening aan anderen is opgedragen. De bevoegdheid tot het doen van een aanbeveling berust bij de commissaris.
Over de organisatie van het ambtelijk apparaat is door het ontbreken van reglementen uit de beginperiode weinig te vertellen. Bij de benoeming van mr. J. de Kock in 1829 tot griffier en mr. C.S. Thierry de Bie tot provinciaal inspecteur der registratie enz. tevens tot provinciaal inspecteur der directe belastingen, in- en uitgaande rechten en accijnzen werden enkele veranderingen in de inrichting der bureaus nodig geacht. De bureaus van het provinciaal gouvernement van Utrecht werden verdeeld in drie afdelingen en een kabinet: de griffie van de provinciale staten, de afdeling directe en indirecte belastingen, in- en uitgaande rechten en accijnzen, de afdeling algemene zaken, waaronder begrepen het expeditiebureau en het kabinet. In de inrichting van het kadasterbureau zou geen verandering worden aangebracht.
De griffie der provinciale staten stond onder de bevelen van de griffier, die werd bijgestaan door een tweetal adjunct-commiezen en een surnumerair. Onder de hoofdafdeling belastingen werd voorlopig onder de onmiddellijke orders van de provinciaal inspecteur geplaatst een kommies, die onder zich zal hebben: een adjunct-commies als hoofd van het bureau der directe belastingen, in- en uitgaande rechten en accijnzen, bijgestaan door een geëmployeerde en twee surnumerairs; een adjunct-commies als hoofd van het bureau indirecte belastingen (registratie); en een adjunct-commies belast met het werk van de comptabiliteit der directe en indirecte belastingen, in- en uitgaande rechten en accijnzen.
Aan het hoofd der afdeling algemene zaken stond een commies, onder wiens bevelen werden gesteld: een adjunct-commies als hoofd van het bureau algemene zaken bijgestaan door een geëmployeerde; een adjunct-commies als hoofd van het expeditiebureau, bijgestaan door vijf klerken en een surnumerair; een commies als hoofd van het bureau voor zaken van de nationale militie en schutterijen met een adjunct-commies. Het hoofd van de afdeling, de commies Van Aken, was tevens belast met de behandeling van de geheime zaken.
Tenslotte was een commies belast met al het werk van het kabinet, hij bracht tevens advies uit in contentieuze zaken van administratie en de belastingen. Het totale aantal ambtenaren bedroeg ongeveer 20.
Een duidelijke andere opzet geeft het besluit van de commissaris van 2 januari 1851 inzake een nieuwe inrichting en samenstelling der bureaus uitmakende de provinciale griffie. Met ingang van 1 januari 1844 was namelijk de gouverneur ontheven van de taak van het bestuur en toezicht over de inning van 's lands middelen, waarmede hij in 1823 was belast. Er bestonden nu bij de provinciale griffie drie bureaus of afdelingen. Het eerste bureau bevatte de griffie van gedeputeerde en van provinciale staten. Aan dit bureau was tevens opgedragen de gehele comptabiliteit van de provincie en die der gemeenten. Het tweede bureau was belast met de taken van het inwendig bestuur met uitzondering van datgeen, wat aan het eerste en derde bureau was opgedragen. Het derde bureau behandelde de nationale militie en de schutterijen. Er was voorts een bureau van expeditie. Het aantal ambtenaren was iets teruggelopen tot ongeveer 17. Daarnaast waren er een concierge-portier en twee boden.
De provinciale griffie is regelmatig gereorganiseerd. In bijlage B is een opgave der werkzaamheden, die op elke afdeling der provinciale griffie van Utrecht verricht werden, weergegeven, zoals deze werd vermeld in het jaarverslag over de toestand der provincie in 1880 en in bijlagen C en D een overzicht van de ambtenaren.
Bureau voor de statistiek
Provinciale waterstaat
De inrichting van het archief
Verantwoording van de inventarisatie
Bijlagen
laatste wijziging 10-04-2024
9.280 beschreven archiefstukken
1.495 gedigitaliseerd
totaal 569.050 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 10-04-2024
9.280 beschreven archiefstukken
1.495 gedigitaliseerd
totaal 569.050 bestanden
Bijlagen
1. Enkele belangrijke wetten, koninklijke besluiten en andere besluiten
2. Lijst van gouverneurs, griffiers en leden van Gedeputeerde en Provinciale Staten
3. Toegang op de serie notulen met bijlagen van Gedeputeerde Staten
4. Toegang op de serie verbalen van de Gouverneur/Commissaris betreffende algemene zaken
laatste wijziging 10-04-2024
9.280 beschreven archiefstukken
1.495 gedigitaliseerd
totaal 569.050 bestanden
Kenmerken
Datering:
1813-1920
Toegangstitel:
Inventaris van het archief van het provinciaal bestuur 1813-1920
Auteur:
A. Beets en W.B. Heins
Datering toegang:
1991
Datering bewerking:
2012
Notabene:
Vanwege ruimtegebrek bewaren wij inv.nrs. 434-471, 1336-2159 en 7171-8365 van dit archief niet in ons eigen depot. U kunt deze stukken inzien door ze aan te vragen via ons aanvraagformulier: https://hetutrechtsarchief.nl/aanvragen
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Overbrenging van een overheidsarchief
Omvang:
919,05 m
Bijzonderheden:
Vanwege ruimtegebrek bewaren wij inv.nrs. 434-471, 1336-2159 en 7171-8365 van dit archief niet in ons eigen depot. U kunt deze stukken inzien door ze aan te vragen via ons aanvraagformulier: https://hetutrechtsarchief.nl/aanvragen
Rubrieken:
Thema trefwoorden:
Categorie:
laatste wijziging 10-04-2024
9.280 beschreven archiefstukken
1.495 gedigitaliseerd
totaal 569.050 bestanden
