Mijn Studiezaal (inloggen)
1010
Huis Hardenbroek
Inleiding
Huis Hardenbroek en omgeving
Kasteel en grondbezit
Eigenaren en bewoners
Archiefvorming
Beheer en ordening van het archief
Verwerving en inventarisatie
1010 Huis Hardenbroek
Inleiding
Verwerving en inventarisatie
laatste wijziging 12-12-2019
Na de verwerving door Muller van bovengenoemde stukken voor het Rijksarchief Utrecht volgden in de afgelopen vijf decennia een reeks van met aanvullende archiefbestanden.
In 1973 schonk Willem Nicolaas Ernestus de Pesters (1916-1991), een verre verwant van Coenradina Carolina Theodora de Pesters, aan de toenmalige Gemeentelijke Archiefdienst te Utrecht een verzameling stukken die vooral betrekking had op de heerlijkheid Bergambacht en het slot ’s-Heeraartsberg in de periode 1549-1903 (2,0 m). In 1980 kwam de inventarisatie hiervan door J.A.C. Matthijssen gereed. *
Helene Eleonor Suzanne Yvonne d’Aumale van Hardenbroek (1924-2010), de laatste telg van de tak d’Aumale en weduwe van Hendrik Maurits Calkoen, gaf in 1992 een aantal stukken uit de periode 1564-1929 (0,4 m) in bewaring aan het Rijksarchief Utrecht. Het betrof hier stukken van opeenvolgende leden van de familie d’Aumale van Hardenbroek uit en stukken over leen- en tijdsgoed van huis Hardenbroek in Stoetwegen bij Zeist en De Rumpst bij Bunnik, alsmede enige genealogische en heraldische aantekeningen. Deze werden nog datzelfde jaar door C.A. van Kalveen ontsloten via een plaatsingslijst. *
In 1995 volgt dan de schenking aan het Rijksarchief Utrecht door Francis John Loudon, die huis Hardenbroek een jaar eerder had geërfd van zijn moeder, van het gehele nog op kasteel aanwezige archief. De feitelijke overdracht van deze bijzondere en zeer omvangrijke schenking (totaal 28 m) vond plaats in het daarop volgende jaar. De door Vaissier vervaardigde inventaris en de bijbehorende catalogus van de verzameling pamfletten werd daarna door C.A. van Kalveen licht herzien en voor gebruik in de studiezaal bewerkt, waarbij hij alle aanvullende stukken die hij bij deze overdracht aantrof, voorlopig beschreef in een supplementinventaris. *
In 2006 werd besloten om alle bij Het Utrechts Archief aanwezige archiefbestanden van huis en familie Hardenbroek in één bestand te verenigen en in een nieuwe inventaris te beschrijven. Daarbij ging het naast de vijf bestanden die tussen 1973 en 1996 het Rijksarchief en het Gemeentearchief waren verworven, ook de stukken die door Muller in de verzameling Handschriften van het Rijksarchief waren ondergebracht. De uitvoering van dit omvangrijke en complexe project werd opnieuw toevertrouwd aan C.A. van Kalveen, daarin begeleid door rijksarchivaris K. van Vliet.
In verband met deze herinventarisatie keerde in 2011 ook de verzameling stukken die in 1896-1897 door S. Muller Fzn. aan het huisarchief Hardenbroek waren onttrokken en aan het Algemeen Rijksarchief in Den Haag geschonken, terug naar Het Utrechts Archief. Deze verzameling, met stukken uit de periode 1480-1791 (omvang 2,6 m), was in 1985 door P.W. van Wissing bij het Algemeen Rijksarchief in een inventaris beschreven. *
In verband met deze herinventarisatie keerde in 2011 ook de verzameling stukken die in 1896-1897 door S. Muller Fzn. aan het huisarchief Hardenbroek waren onttrokken en aan het Algemeen Rijksarchief in Den Haag geschonken, terug naar Het Utrechts Archief. Deze verzameling, met stukken uit de periode 1480-1791 (omvang 2,6 m), was in 1985 door P.W. van Wissing bij het Algemeen Rijksarchief in een inventaris beschreven. *
Een jaar later kwamen ook vier akten (0,2 m) uit de negentiende eeuw naar Utrecht terug die waren aangetroffen in het archief Van Spaen-Biljoen bij het Gelders Archief te Arnhem en daar indertijd apart beschreven. * Voorts werd in 2016 door C.G.C. Hooft Graafland te Baarn aan Het Utrechts Archief een verzameling (0,4 m) geschonken met stukken uit de nalatenschap van Wendela Elvira van Hardenbroek (1895-1989). Deze stukken hebben betrekking op haar ouders G.C.D.R. van Hardenbroek en Coenradina de Pesters en familie, en daarnaast op de tak Van Hardenbroek van Biljoen. Hiervoor werd in 2016 een plaatsingslijst opgesteld. * Tenslotte schonk F.J. Loudon, de huidige eigenaar en bewoner van huis Hardenbroek, in 2018 nog een klein aantal stukken, waarbij vooral drie delen met afschriften door C.A. de Kruijff van historische en genealogische stukken aandacht verdienen.
Tot een jaar vóór zijn overlijden in 2018 heeft de heer Van Kalveen met grote inzet aan deze herinventarisatie gewerkt, waarbij hij een hoog niveau van detaillering nastreefde. Het werk was dermate vergevorderd dat de nieuwe inventaris eind 2019 alsnog kon worden voltooid, dankzij de medewerking van T.L.H. van de Sande en O.M.D.F. Vervaart. Ondergetekende nam de eindredactie voor zijn rekening.
Het archief werd geheel opnieuw geordend en verpakt. De kaarten op groot formaat werden gerestaureerd en gedigitaliseerd, waarmee ze voor het eerst beschikbaar komen voor raadpleging door het publiek. Na afronding van de bewerking heeft het archief van huis Hardenbroek een omvang van 42 m.
Er zijn geen beperkingen op de openbaarheid aangebracht.
Verantwoording van de bewerking
Afkortingen
laatste wijziging 03-05-2023
18.511 beschreven archiefstukken
462 gedigitaliseerd
totaal 8.470 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 03-05-2023
18.511 beschreven archiefstukken
462 gedigitaliseerd
totaal 8.470 bestanden
Bijlagen
1. Lijst van eigenaren van huis en heerlijkheid Hardenbroek
2. Genealogische schema's
3. Schematisch overzicht van de vorming van het huisarchief Hardenbroek
N.B. Het huisarchief van Hardenbroek bestaat uit een veelheid aan archiefbestanden die in de loop van de tijd door verschillende actoren zijn gevormd. Door huwelijk en vererving ontstond in de loop der tijden niet alleen een archief van de familie en het huis Hardenbroek, maar werd dit geheel ook verrijkt met archieven van aanverwante families en van huizen en heerlijkheden die door aankoop of vererving in handen kwamen van leden van de familie Van Hardenbroek. Tegelijkertijd zijn van tijd tot tijd ook weer bezittingen, al dan niet met bijbehorend archiefmateriaal, van de hand gedaan. De optelsom van dit geheel is hieronder in opeenvolgende clusters weergegeven. In dit overzicht worden alleen de belangrijkste aanverwante families genoemd. Hierin staan ook alle actoren vermeld waarvan heden ten dage geen archief niet meer is aangetroffen of waarvan het archief tegenwoordig elders wordt bewaard.
N.B. Het huisarchief van Hardenbroek bestaat uit een veelheid aan archiefbestanden die in de loop van de tijd door verschillende actoren zijn gevormd. Door huwelijk en vererving ontstond in de loop der tijden niet alleen een archief van de familie en het huis Hardenbroek, maar werd dit geheel ook verrijkt met archieven van aanverwante families en van huizen en heerlijkheden die door aankoop of vererving in handen kwamen van leden van de familie Van Hardenbroek. Tegelijkertijd zijn van tijd tot tijd ook weer bezittingen, al dan niet met bijbehorend archiefmateriaal, van de hand gedaan. De optelsom van dit geheel is hieronder in opeenvolgende clusters weergegeven. In dit overzicht worden alleen de belangrijkste aanverwante families genoemd. Hierin staan ook alle actoren vermeld waarvan heden ten dage geen archief niet meer is aangetroffen of waarvan het archief tegenwoordig elders wordt bewaard.
4. Eigentijdse ordening van archivalia van Johan Adolf van Hardenbroek (1721-1791) met betrekking tot zijn militaire loopbaan
N.B. Johan Adolf van Hardenbroek stelde in 1779 een inventaris samen van stukken met betrekking tot zijn militaire loopbaan, inv.nr. 1709. Hij bracht op bijna alle daarin vermelde stukken een inventarisnummer aan. De verzameling is niet compleet overgeleverd. De stukken eruit zijn in de huidige inventaris geplaatst in de relevante subrubrieken. De lijst hieronder biedt een concordantie tussen de stukken in de achttiende-eeuwse inventaris en hun huidige nummering.
N.B. Johan Adolf van Hardenbroek stelde in 1779 een inventaris samen van stukken met betrekking tot zijn militaire loopbaan, inv.nr. 1709. Hij bracht op bijna alle daarin vermelde stukken een inventarisnummer aan. De verzameling is niet compleet overgeleverd. De stukken eruit zijn in de huidige inventaris geplaatst in de relevante subrubrieken. De lijst hieronder biedt een concordantie tussen de stukken in de achttiende-eeuwse inventaris en hun huidige nummering.
5. Concordanties en herkomst
laatste wijziging 03-05-2023
18.511 beschreven archiefstukken
462 gedigitaliseerd
totaal 8.470 bestanden
Kenmerken
Datering:
1353-1995
Toegangstitel:
Inventaris van het archief van huis Hardenbroek 1353-1995 (2013)
Auteur:
door C.A. van Kalveen†, m.m.v. K. van Vliet, O.M.D.F. Vervaart en T.L.H. van de Sande
Datering toegang:
2019
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Het archiefblok bevat archiefbescheiden met verschillende rechtstitels
Omvang:
42 m
Rubrieken:
Categorie:
laatste wijziging 03-05-2023
18.511 beschreven archiefstukken
462 gedigitaliseerd
totaal 8.470 bestanden
